پنج اصل مهم در رعایت قواعد املایی زبان ترکی استانبولی – بخش اول

برای اینکه از زبان ترکی استانبولی به خوبی استفاده کنیم و آنچه را که مد نظرمان است را به خوبی بیان کنیم، باید قواعد املا را بدانیم. این موضوع نه تنها در امتحانات بلکه در زندگی روزمره نیز به ما بسیار کمک می کند. چون زندگی ما با نوشته ها در هم آمیخته است. با مشارکت همکارانمان در آموزشگاه زبان سیتاک ، قوانین املایی زبان ترکی استانبولی را در 5 عنوان اصلی برای شما جمع آوری کرده و به طور کامل بررسی خواهیم کرد.

1. جایگاه استفاده از حروف بزرگ

• جملات با حرف بزرگ شروع می شوند.

Elindeki kitabı bize tanıttı.

Kapıyı annem açtı.

• جملاتی که از شخص دیگری در جمله نقل می شود و در گیومه قرار می گیرد با حرف بزرگ شروع می شود.

Babam kardeşime seslendi: “Ali, gelirken bıçakla çatal da getir!”

Sabri Bey: “Sabah erkenden yola çıkalım.” dedi.

• جملات بعد از دو نقطه با حرف بزرگ شروع می شوند. با این حال، هنگامی که بعد از دو نقطه جمله استفاده نشود و از کلمه استفاده گردد ، این کلمات با حرف بزرگ شروع نمی شوند.

Size tavsiyem şu: Her zaman düzenli çalışın.

در این مثال قسمت بعد از دو نقطه با حرف بزرگ شروع می شود زیرا بعد از دو نقطه از جمله استفاده شده است.

Rafta ne yok ki: konserveler, şekerler, kutular…

در این مثال قسمت بعد از دو نقطه باید با حروف کوچک نوشته شود، زیرا از کلمه استفاده شده است و نه جمله.

• مصراع ها معمولا با حرف بزرگ شروع می شوند.

Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor.

  Bir hilâl uğruna, ya Râb, ne güneşler batıyor!

• اسامی خاص ، نام و نام خانوادگی با حرف بزرگ شروع می شود.

Ömer Seyfettin, Nazım Hikmet, Necip Fazıl Kısakürek…

Bu şiir Mehmet Akif Ersoy‘a aittir.

• نام مستعار نیز با حرف بزرگ شروع می شود.

Avni (Fatih Sultan Mehmet), Demirtaş (Ziya Gökalp)

• کلمات احترام آمیز، القاب، نام مستعار، حرفه و رتبه که قبل و بعد از نام شخصی می آیند با حرف بزرگ شروع می شوند.

Mehmet Efendi, Avukat Mustafa, Zeynep Hanım…
Dün gece Yüzbaşı Hakan, bölüğüne tatbikat yaptırdı.

• نام های خاصی که به حیوانات داده می شود با حرف بزرگ شروع می شود.

Gofret, Çomar, Zeytin, Karabaş, Sarıkız…
Yabancı birinin kendisine yaklaştığını gören Çakır havlamaya başladı.

• کلماتی که دلالت بر خویشاوندی دارند با حرف بزرگ شروع نمی شوند.

Burcu abla, Nesrin teyze, Nilgün hala…
Osman dayım bugün bize gelecekmiş.

• کلمات خویشاوندی زمانی که قبل از آنها یا به عنوان نام مستعار استفاده می شوند با یک حرف بزرگ شروع می شوند.

Nene Hatun, Müslüm Baba, Susuz Dede…
Bugün Susuz Dede‘yi ziyarete gittik.

• کلماتی که برای مخاطب قرار دادن استقاده می شود ، با حرف بزرگ شروع می شوند.

Sevgili Öğrenciler, Değerli Kardeşim…

• کلماتی که بعد از کلمات بیانگر احترام و اعلام رتبه، مقام و عنوان می آیند با حرف بزرگ شروع می شوند.

Sayın Bakan, Değerli Öğretmenim…

• کلمات یا عناوینی که به جای نام خاص در جمله استفاده می شود با حرف بزرگ شروع می شود.

Uzak Doğu’dan gelen heyeti Vali, makamında kabul etti.

• ملیت، نام قوم و قبیله با حرف بزرگ شروع می شود.

Türk, Alman, İngiliz, Özbek…
Beni Türk hekimlerine emanet ediniz. (M.Kemal Atatürk)

• نام زبان و لهجه با حرف بزرگ شروع می شود.

Türkçe, Almanca, İngilizce…
Her cumartesi İngilizce kursuna gidiyorum.

• در کلمات مرکب که با نام مکان، ملت و شخص تشکیل شده اند، فقط نام های خاص با حرف بزرگ شروع می شوند.

Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Hindistan cevizi, İngiliz anahtarı, Japon gülü, Maraş dondurması,

بیشتر بخوانید: آموزشگاه زبان انگلیسی صادقیه تهران (آریاشهر) [شعبه صادقیه سیتاک]

• نام کشورها و حکومت ها با حرف بزرگ شروع می شود.

Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan, Amerika Birleşik Devletleri, Suudi Arabistan…
Bu yıl ülkemize en çok turist Almanya‘dan gelmiş.

• نام ادیان و مذاهب و کلماتی که به اعضای آنها اشاره می کنند با حرف بزرگ شروع می شوند.

Müslümanlık, Müslüman; Hristiyanlık, Hristiyan; Musevilik, Musevi; Budizm, Budist
Ünlü bir manken, evlendikten sonra din değiştirerek Hristiyan oldu.

• اسامی خاص مربوط به دین و اساطیر با حرف بزرگ شروع می شوند.

Tanrı, Allah, İlah, Cebrail, Zeus
İslam’a göre peygamberlere vahiy getirmek, Allah‘ın emir ve yasaklarını bildirmekle vazîfeli melek Cebrail‘dir.

• کلمات “خدا، الله، خدا” زمانی که به عنوان اسم خاص استفاده نمی شوند با یک حرف کوچک شروع می شوند.

Eski Yunan tanrıları, müzik dünyasının ilahı.

• نام سیارات و ستاره ها با حرف بزرگ شروع می شود.

Mars, Dünya, Güneş …
Güneş’in Dünya’ya uzaklığı 152.600.000 km’dir.

• هنگامی که کلمات زمین، خورشید، ماه خارج از معنای سیاره به کار می روند، با حروف کوچک شروع می شوند.

Güneş doğmaz oldu dünyama.

• نام مکان ها (قاره، منطقه، استان، ناحیه، روستا، ناحیه و غیره) با حرف بزرگ شروع می شود.

Asya, İç Anadolu, Konya, Bahçelievler…
Avrupa kıtası bir yarımada şeklindedir.

• کلماتی که مکان و جهت را نشان می دهند (شرق، غرب، جنوب، شمال، وسط…) وقتی به تنهایی یا بعد از اسم خاص استفاده می شوند با حرف کوچک شروع می شوند و وقتی قبل از اسم خاص استفاده می شوند با حرف بزرگ شروع می شوند.

Siz Doğu Anadolu’yu gördünüz mü?
Anadolu’nun doğusuna yılın ilk karı düştü. 

• کلمه محله، میدان، بلوار، خیابان، خیابان در نام محله، میدان، بلوار، خیابان، خیابان با حرف بزرگ شروع می شود.

 Atatürk Bulvarı, Cumhuriyet Mahallesi, Kazım Karabekir Caddesi…

• کلمه شهر، استان، بخش، شهر، روستا و غیره. کلمات با حروف کوچک شروع می شوند.

onya ili, Etimesgut ilçesi, Uzungöl beldesi, Darıca köyü…

• دریا، رودخانه، دریاچه، کوه، تنگه و غیره که در نام مکان ها بعد از اسم اول آمده است با حرف بزرگ شروع می شوند.

Ağrı Dağı, Çoruh Nehri, İstanbul Boğazı, Süveyş Kanalı, Avrupa Yakası, Van Gölü…

• همه کلمات مرتبط با بناها مانندکاخ، عمارت، مسافرخانه، قلعه، پل، برج، بنای تاریخی و غیره با حرف بزرگ شروع می شوند.

İshakpaşa Sarayı, Çankaya Köşkü, Ankara Kalesi, Galata Köprüsü, Beyazıt Kulesi…
Galata Köprüsü bir hafta boyunca trafiğe kapatılmış.

• هر کلمه در نام مؤسسات، سازمان ها و هیئت ها با حرف بزرگ شروع می شود.

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Millî Kütüphane, Çocuk Esirgeme Kurumu, Çankaya Lisesi, Yeşilay Derneği, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü…
Yapılan ihaleyi Yeşil İnşaat kazandı.

• هر کلمه در نام قوانین، اساسنامه، آیین نامه، بخشنامه، بخشنامه با حرف بزرگ شروع می شود.

Medeni Kanun, Türk Bayrağı Tüzüğü, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği…

• هر کلمه در اسم کتاب ها، مجلات، روزنامه ها و آثار هنری (نقاشی، مجسمه و …) با حرف بزرگ شروع می شود.

Safahat, Kendi Gök Kubbemiz, Leyla ile Mecnun, Saraydan Kız Kaçırma, Onuncu Yıl Marşı…
Törende Onuncu Yıl Marşı da okundu.

• “روزنامه، مجله، نقاشی، و غیره” اگر در نام خاص گنجانده نشده است. کلمات با حرف بزرگ شروع نمی شوند.

Milliyet gazetesi, Türk Dili dergisi, Halı Dokuyan Kızlar tablosu

• نام اعیاد ملی، رسمی و مذهبی، روزهای بزرگداشت و جشن با حرف بزرگ شروع می شود.

Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, Nevruz Bayramı

• واحد پولی با حرف بزرگ شروع نمی شوند.

avro, dinar, dolar, lira, kuruş, liret…

• ضمیر «او» که به جای اسم خاص به کار می رود، در جمله با حروف بزرگ نوشته نمی شود.

Arkadaşımla konuşurken birden o geldi.

• نام ماه و روز که تاریخ خاصی را نشان می دهد با حرف بزرگ شروع می شود.

29 Mayıs 1453 Salı günü, 29 Ekim 1923, 28 Aralık…
YKS 13 Haziran’da yapılacakmış.

• نام ماه و روزی که تاریخ خاصی را مشخص نمی کند با حرف بزرگ شروع نمی شود.

 YKS haziranda yapılacakmış.

• کلمات موجود در علائم، پلاک ها و تابلوها با حرف بزرگ شروع می شوند.

Giriş, Çıkış, Müdür, Otobüs Durağı, 3. Kat, 4. Sınıf, 1. Blok…

در بخش دوم در مورد مابقی قواعد املایی زبان ترکی استانبولی صحبت خواهیم کرد.رعایت این مباحث از اصول اولیه و در عین حال بسیار مهم یادگیری زبان می باشد.

جهت مشاوره رایگان کلیک کنید